Gips szpachlowy zwany gładzią używany jest do wypełniania większych ubytków oraz precyzyjnego wyprowadzania płaszczyzn ścian i sufitów. Współczesne normy wykończenia pomieszczeń przewidują idealnie gładkie i równe powierzchnie ścian oraz sufitów. Uzyskanie gładkiej powierzchni jest najłatwiejsze przy użyciu gipsu. Materiał ten jest łatwy w obróbce, szybko wiąże.
Zanim wybierzemy materiał do gładziowania musimy przyjrzeć się istniejącemu podłożu. Należy ocenić, czy dana powierzchnia jest płaska, jaki jest odchyłek ścian i sufitów od płaszczyzny. Szczególnie przy remontach zdarza się, że ściany i sufity posiadają niedokładności i konieczne jest zastosowanie odpowiednio grubej warstwy materiału lub nawet płyt gipsowo-kartonowych.
Jeżeli chcemy sprawdzić w jaki stanie jest płaszczyzna ścian musimy spojrzeć na krawędzie utworzone na styku ścian i sufitu. Jeśli widoczne są załamania i krzywe krawędzie, oznacza to, że czeka nas dużo pracy. Trzeba też sprawdzić równość powierzchni. Sprawdzenia dokonuje się przy użyciu łaty aluminiowej lub poziomnicy, kontrolując wielkość prześwitu po przyłożeniu ich do podłoża. W przypadku znacznych nierówności podłoża (około 5–6 mm) najlepiej wybrać gips szpachlowy, przy nierównościach około 1–2 mm – gładź gipsową, a przy najmniejszych nierównościach (0–1 mm) gładź polimerową.
Gips gipsowi nierówny
Gips szpachlowy stosowany jest do wypełniania większych ubytków w podłożu oraz dokładnego wyprowadzania płaszczyzn ścian i sufitów. Przeznaczony jest do wyrównania podłoża, ale może też stanowić warstwę ostateczną.
Gładzie gipsowe natomiast mają drobniejsze uziarnienie, umożliwiają uzyskać jeszcze gładszą powierzchnię. Stosuje się je w warstwie o grubości około 2 mm, wystarczającej do zniwelowania niewielkich, pozostawionych na poprzednich etapach prac, nierówności.
Gładzie mają z reguły jasny kolor, dzięki czemu można je łatwo pokryć farbą. Gładzie polimerowe stasuje się w bardzo cienkiej warstwie, czyli np. do poprawy jakości wcześniej wykonanych gładzi i tynków gipsowych, ewentualnie do wygładzania powierzchni płyt gipsowo-kartonowych. Gładzie polimerowe nie zawierają gipsu, spoiwem jest w nich żywica, a wypełniaczem mączka dolomitowa.
Grunt to podstawa
Podłoże musi być oczyszczone z kurzu, resztek farby oraz zagruntowane. Dobór preparatu zależy od właściwości podłoża. Na powierzchniach chłonnych ,czyli takich, które szybko ciemniejących po zmoczeniu wodą, należy stosować preparaty zmniejszające nasiąkliwość. Na niechłonnych, np. betonowych, lepiej zastosować tzw. grunt sczepny, który ułatwia nakładanie gładzi i zwiększa jej przyczepność.
Przed nakładaniem gładzi warto w ościeżach okiennych i drzwiowych wkleić aluminiowe, perforowane narożniki, które będą dodatkowym zabezpieczenie krawędzi przed uszkodzeniami.
Nakładanie
Gładź nakłada się najpierw na suficie, później na ścianach (od dołu), zaczynając prace od strony okna. Padające na powierzchnię światło pozwala na bieżącą weryfikację stanu uzyskanej powierzchni. Gładź nakłada się mocno dociskaną do podłoża packą, stosując warstwę o możliwie równomiernej grubości. b
Po nałożeniu pierwszej warstwy trzeba odczekać do jej wyschnięcia, następnie zeszlifować nierówności i zagruntować ją. Po szlifowaniu pierwszej warstwy uzyskuje się równą płaszczyznę z niewielkimi nierównościami. Nałożenie drugiej, cieńszej warstwy, jest wówczas w zupełności wystarczające do uzyskania oczekiwanej powierzchni. Podczas nakładania gładzi polimerowych wystarczające jest nałożenie jednej warstwy, która po delikatnym przeszlifowaniu stanowi już ostateczną powierzchnię.
Szlifowanie
Szlifowanie jest ostatnim i chyba najbardziej uciążliwym etapem prac związanych z wykonywaniem gładzi ze względu na powstający pył. Do szlifowania służy papier lub siatka ścierna o granulacji dobranej do własnych preferencji i doświadczenia. Standardowo do szlifowania wstępnego przyjmuje się gramaturę 120–160, a do szlifowania ostatecznego – 200–220. Powierzchnię najlepiej szlifować ruchami okrężnymi, z wyczuciem dociskając papier lub siatkę do podłoża. Specjalne odkurzacze lub szlifierki do gipsu są sposobem na ograniczenie ilości powstającego podczas szlifowania pyłu, ale nie jest jedynym rozwiązaniem. Można bowiem również, ale już na etapie doboru materiału, zdecydować się na tzw. gładź bezpyłową, która pozwala uniknąć uciążliwego szlifowania i zapylenia pomieszczeń.
Gładziowanie na mokro
Jest to nowe rozwiązanie, które polega na zastosowaniu specjalnego rodzaju gładzi przystosowanej do obróbki na mokro (o takiej możliwości zawsze informuje producent na opakowaniu). Gładź tego typu nakłada się i obrabia tylko w jednej warstwie, podobnie jak ma to miejsce w przypadku nakładania tynków gipsowych.
Obróbka na mokro określana jest czasami mianem blichowania i wymaga od wykonawcy dużego doświadczenia i precyzji.
