Problem „samo zatrudnienia” i „zatrudnienia” budzi w sektorze budowlanym w Wielkiej Brytanii wiele zamieszania. Wielu pracodawców wykorzystuje tą sytuację, aby nie wypełniać swoich obowiązków zapewnienia odpowiednich warunków BHP i środowiska pracy. Jak nie dać się nabrać pracodawcy? Dziś wyjaśnimy różnicę między samo zatrudnieniem a zatrudnieniem?
W Anglii, jak się okazuje pracownicy mają prawa, które nie przysługują osobom „samo zatrudnionym”. W wielu przypadkach ustalenie, czy przepisy te są gwarantem ochrony mogą sprawić wiele trudności zwłaszcza osobom, które uważają się za „samo zatrudnione”.
Nawet jeśli uznajesz się za osobę „samo zatrudnioną” dla celów podatku dochodowego i obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, w świetle „Ustawy o bezpieczeństwie i higienie pracy” możesz mieć status pracownika. Zależy to od tego, jak wygląda nasz dzień pracy oraz w jakim stopniu pracodawca kontroluje naszą pracę.
Warto sprawdzić, czy jesteśmy „pracownikiem”, czy osobą „samo zatrudnioną”, nawet jeśli sami odprowadzamy należny podatek i obowiązkowe składki na ubezpieczenie. W razie wątpliwości, zawsze można się zgłosić po poradę prawną do Poradni Obywatelskiej lub związku zawodowego. Oto różnice między zatrudnieniem, a samo zatrudnieniem.
Jesteś pracownikiem zatrudnionym, jeśli:
- osoba, która wypłaca wynagrodzenie ustala Twoje godziny pracy i miejsce pracy każdego dnia,
- osoba, która wypłaca wynagrodzenie decyduje, jaką pracę powinieneś wykonywać każdego dnia ,
- musisz prosić o zgodę, aby zwolnić się z pracy,
- firma lub osoba, dla której pracujesz, zapewnia Ci materiały i sprzęt do pracy,
- nie możesz zatrudnić innej osoby do wykonywania Twojej pracy,
- jesteś traktowany tak samo jak pracownicy; na przykład wykonujesz pracę w tych samych warunkach, co inna osoba, która jest pracownikiem firmy,
- Twój „pracodawca” ma prawo Cię zwolnić lub zawiesić w obowiązkach.
Jesteś natomiast prawdopodobnie osobą „samo zatrudnioną”, jeśli:
- otrzymujesz określoną kwotę za całość pracy,
- sam ustalasz swoje godziny pracy,
- zapewniasz własne materiały i sprzęt do pracy,
- możesz delegować inne osoby do wykonywania Twojej pracy.
Większość pracowników budowlanych, uważających się za osoby „samo zatrudnione”, to w rzeczywistości pracownicy, co stanowi dużą różnicę, jeśli chodzi o obowiązki pracodawców.
Przykładowo, w świetle przepisów BHP pracodawca jest zobowiązany zapewnić takim pracownikom:
- wszelki sprzęt ochrony osobistej (PPE – personal protective equipment), w tym hełm, obuwie ochronne, okulary ochronne, rękawice i kurtki robocze (nieodpłatnie),
- wszelkie szkolenia umożliwiające bezpieczne wykonywanie pracy (nieodpłatnie),
- ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków w pracy lub chorób zawodowych,
- konsultacje w zakresie warunków BHP na placu budowy i wybór przedstawicieli, którzy będą omawiali te kwestie z kierownikiem budowy.
Osoby zatrudnione na budowie, bez względu na to, czy są to pracownicy, osoby samo zatrudnione czy też podwykonawcy, mają prawo do pracy w warunkach, nie zagrażających ich bezpieczeństwu i zdrowiu. Wszystkie place budowy muszą być zawsze odpowiednio zarządzane, tak aby eliminować wszelkie zagrożenia, o ile jest to uzasadnione i wykonalne.
Jeśli uważasz, że pracodawca lub kierownik budowy nie przestrzegają Twoich praw lub nikt nie reaguje na Twoje zastrzeżenia związane z BHP, masz prawo skontaktować z poufną Infolinią, aby otrzymać pomoc www.hse.gov.uk/construction/polski
